ICT is één van de primaire productiefactoren én een maatschappelijke ‘enabler’ die nieuwe vraagstukken met zich meebrengt. De Modelgemeente verwacht dat iedereen met managementtaken in staat is om op conceptueel niveau een visie en strategie te ontwikkelen over de rol van informatie in hun verantwoordelijkheidsdomein. Deze expertise kan niet ‘gedelegeerd’ worden aan informatiemanagers. De Modelgemeente kent een ontwikkelprogramma om alle …

Digitaal leiderschap gaat over het (h)erkennen van de mogelijkheden die digitalisering voor de lokale samenleving biedt en de slagkracht om die kansen ook te benutten. In een wereld die steeds digitaler wordt zal de Raad steeds meer aspecten van (digitale) technologie raken. De uitdaging voor de Raad is om te controleren dat digitale dienstverlening ten dienste staat van de inwoners …

Nieuwe technologieën hebben samenlevingen fundamenteel getransformeerd. Een Smart City is een stad die gebruik maakt van technologie om de dienstverlening, leefbaarheid, duurzaamheid, efficiëntie en veiligheid te verbeteren. Slimme steden en regio’s bieden kansen voor het gebruik van open data om de lokale democratie te versterken en de levering van openbare diensten te verbeteren. Daarnaast kunnen ze belangrijke inspanningen op lokaal …

Veranderingen op het gebied van digitalisering volgen elkaar in hoog tempo op. Het beïnvloedt hoe werknemers hun werk doen. Veel gemeenten geven aan dat dit voor hen een belangrijk thema is en dat zij geen visie, beleid en instrumentarium hebben om dit voldoende te kunnen monitoren, beïnvloeden of beoordelen. Daarbij speelt ook vaak een kloof tussen HR afdeling en I&A …

Door de mogelijkheden die hybride werken bieden zijn medewerkers steeds beter in staat te werken vanuit huis, waardoor zij niet meer gebonden zijn aan hun eigen regio voor werkgelegenheid. Dit wordt steeds vaker gezien als een kans, vooral gezien de krapte op de arbeidsmarkt. Dit geldt met name voor kleinere gemeenten, waar de functieschalen doorgaans lager zijn dan bij grote …

Om de digitale transformatie te ondersteunen, moet de I&A-afdeling binnen twee verschillende besturingsparadigma’s werken. Naast de traditionele dienstverlening (het beheren en moderniseren van bestaande ICT-diensten) wordt van de afdeling verwacht dat ze ook optreedt als adviseur en ontwikkelaar van nieuwe ICT-functionaliteiten waarbij het primaire proces in toenemende mate de leiding neemt.  Juist om die reden zoekt de Modelgemeente naar oplossingen …

De Modelgemeente heeft het eigenaarschap van applicaties logisch belegd. Dit is van belang voor een goede samenwerking tussen eigenaar (interne opdrachtgever) en uitvoerder (opdrachtnemer). De dynamiek tussen opdrachtgever en opdrachtnemer (veelal de I&A afdeling) speelt een rol bij het verwerven en implementeren van nieuwe applicaties en bij het beheer of uitfaseren van applicaties. Als het eigenaarschap niet helder belegd is, …

De geografische beperkingen vallen weg. Er kan meer samengewerkt worden met andere gemeenten, inclusief het delen en uitwisselen van medewerkers. Data en kennis van de gemeente verspreiden zich steeds meer. Hierdoor is meer regie op de keten en leveranciers nodig. Dit kan bereikt worden door monitoring en regelmatige gesprekken met de keten en binnen de organisatie, om te controleren of …

De Modelgemeente hanteert een opgavegerichte aanpak. Hierbij staan maatschappelijke opgaven centraal bij de samenwerking tussen gemeenten, bedrijven en inwoners. Maatschappelijke opgaven zijn vaak vraagstukken over verschillende bestuurslagen, institutionele indelingen, domeinen en taakvelden. Voorbeelden hiervan zijn de energietransitie, gezonde leefomgeving, mobiliteit en werkgelegenheid. Om deze opgaven aan te gaan wordt er binnen een multidisciplinair netwerk samengewerkt. Traditioneel gezien was de informatievoorziening …

Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de adoptie en acceptatie van veranderingen binnen een organisatie. De Modelgemeente beschouwt ICT-projecten als, organisatieontwikkelingsprojecten met een belangrijke ICT-component. Dit betekent dat de veranderkundige aspecten een integraal onderdeel vormen van deze projecten. De behoefte aan medewerkers die veranderingen goed kunnen begeleiden, neemt de komende jaren alleen maar vanwege de versnelling en verbreding …

Het gemeentelijke informatielandschap is complex, waardoor vernieuwing, grip krijgen op eigen gegevens en voldoen aan privacywetgeving steeds moeilijker worden. De Modelgemeente zet in op het werken onder architectuur om daarmee de ICT-wendbaarheid te kunnen waarborgen met behoud van functionaliteit en kwaliteit.  De Modelgemeente zet in op Common Ground als architectuurprincipe waardoor gegevens eenmalig vastgelegd en opgevraagd worden op moment van …

De structurele hervorming van de gemeentelijke informatievoorziening (Common Ground) is een operatie met een doorlooptijd van vijf tot tien jaar. In deze periode geeft de Modelgemeente met ketenpartners en leveranciers vorm aan dat nieuwe landschap. Dit vraagt samenwerking, vertrouwen in elkaar maar ook andere spelregels in de omgang met elkaar. De Modelgemeente neemt niet meer als vanzelfsprekend suites af bij …

Gemeenten staan nog aan het begin van datagedreven werken, maar willen deze stap snel zetten vanwege de grote belofte van datagedreven werken. Dit vraagt ontwikkeling bij de vraagkant (management, beleidsmakers, politici) en aanbodkant (ICT). Vanwege de grote diversiteit aan taakgebieden kiest de Modelgemeente voor een programmatische aanpak waarin alle betrokken onderwerpen in samenhang ontwikkeld worden.  De Modelgemeente investeert in datagedreven …

Artificiële Intelligentie (AI) heeft zich stevig genesteld binnen gemeentelijke context. Deze ontwikkeling brengt aanzienlijke kansen met zich mee, maar tegelijktijdig ook vraagstukken die aandacht verdienen. Aan de ene kant kan AI veel taken van mensen, zowel medewerkers en inwoners, overnemen. Aan de andere kant brengt AI ook opgaven met zich mee, vooral op het gebied van ethiek, transparantie, verantwoording en …

De Modelgemeente beoordeelt projecten op hun wettelijke, technische en maatschappelijke haalbaarheid. De Modelgemeente ontwikkelt een methode om projecten vanuit een ethisch perspectief te beoordelen, bijvoorbeeld via een Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes (IAMA) of begeleidingsethiek. Dit conform de aankomende wetgeving over algoritmes en proactief bij andere, potentieel maatschappelijk complexe systemen en applicaties. De gebruikte algoritmes worden bijgehouden in een register.  …

1 januari 2024 treden de nieuwe Omgevingswet én de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen in werking. Hierdoor verandert veel voor gemeenten, provincies en waterschappen op het gebied van vergunningen, toezicht/handhaving, ICT en de relatie met inwoners, bedrijven en (maatschappelijke) organisaties.  Binnen de Modelgemeente gaan we ervan uit dat gemeenten programma’s hebben opgestart voor het implementeren van de Omgevingswet, de Wet …

De Modelgemeente hecht veel belang aan participatie in de planfase (samen plannen maken, co-creatie) en tijdens de uitvoering (zoals bij initiatieven die worden ingediend). Er wordt actief en regelmatig gecommuniceerd met inwoners en er worden diverse (digitale) mogelijkheden geboden om de participatie te bevorderen. Dit is een taak die primair bij het businessdomein ligt, maar ondersteund wordt middels tooling.   …

De overheid wil met de invoering van de Omgevingswet dat inwoners bij één loket terecht kunnen voor al hun (aan)vragen in de leefomgeving. De Modelgemeente heeft haar informatievoorziening en ICT-ondersteuning op basis van Common Ground principes hierop ingericht. Een belangrijk onderdeel van de informatievoorziening en ICT-ondersteuning is het Omgevingsloket dat 24/7 informatie geeft over alle besluiten en regels met betrekking …

In het kader van klimaat, milieuaspecten en betaalbare energie is een energietransitie gewenst. De gemeente krijgt te maken met deze problematiek, vraagstukken en verhoogde energiekosten. De Modelgemeente heeft inzicht in de veranderopgave en kan deze tonen in een dashboard. De benodigde BI-tooling en beheercapaciteit zijn aanwezig.   ICT-begroting Energietransitie Dashboard ontwikkelen energietranistie € 5.000   Terug naar de Modelgemeente

De Modelgemeente wordt steeds meer een netwerkorganisatie. De komst van de Omgevingswet versnelt dit. Een goed georganiseerde en gefaciliteerde ketensamenwerking is van groot belang, met name voor advies, toezicht en handhaving. De continuïteit én kwaliteit van de dienstverlening vindt de Modelgemeente belangrijk. Kennis en capaciteit binnen dit domein is schaars, proactief onderzoekt de modelgemeente de samenwerking met andere overheden en …

De Modelgemeente werkt ook in het fysiek domein datagedreven. Beschikbaarheid van actuele informatie en een hoge datakwaliteit zijn randvoorwaardelijk om tijdig de juiste (beleids)keuze te maken en tegelijkertijd inzage en inzicht te verschaffen richting belanghebbenden. Er zijn verschillende 3D-opties, sensoren, Digital Twin en geo-informatie om effectiviteit van beleid te toetsen, analyseren en te voorspellen. De modelgemeente beschikt over een strategische …

De dienstverlening in de Modelgemeente omvat alle interacties tussen inwoners/bedrijven en de gemeente. De Modelgemeente hanteert hiervoor vijf serviceformules die aangeven welke dienstverlening inwoners en ondernemers wensen op basis van een specifieke (klant)vraag. Snel en simpelDoe snel wat snel kan. Dit is gericht op eenvoudige producten zoals aanvragen van een paspoort, bijzondere bijstand, eenvoudige vergunning (dakkapel). Veel van deze …

De Modelgemeente monitort continu via klantreizen en klanttevredenheidsmetingen hoe inwoners en ondernemers de dienstverlening ervaren op de door hun gekozen kanalen. Het doel is om de dienstverlening voortdurend te verbeteren.   ICT-begroting van buiten naar binnen Begroting incidenteel Opleiding in VNG methodiek klantreizen   € 3.000 Begroting structureel Coördinator klantreizen 16 uur per week schaal 10 Projectleiders en -medewerkers klantreis …

De Modelgemeente biedt diverse kanalen voor inwoners en ondernemers om te communiceren, diensten aan te vragen en af te nemen. Naast traditionele kanalen (balie, telefonie en post) wordt er steeds meer gebruik gemaakt van slimme formulieren, apps, chatbots, virtual reality, augmented reality en videobellen. Slimme formulieren en apps maken het inwoners en ondernemers makkelijk de gewenste dienst makkelijk aan te …

De Modelgemeente implementeert een omnichannelstrategie voor een optimale klantreis, waarbij klanten hun reis starten bij een logische ingang en deze naadloos, efficiënt en effectief kunnen doorlopen. Niet digitaal vaardige klanten worden zo snel mogelijk geholpen met een alternatief kanaal. Klanten worden naadloos van het ene naar het andere kanaal geleid zonder herhaling van informatie.  Een belangrijke randvoorwaarde, voor het realiseren …

Inwoners en ondernemers beschikken over een eigen omgeving: MijnModelgemeente, een online klantportaal voor alle inwoners en ondernemers. Eén veilige online omgeving waar ze hun zaken 24/7 kunnen regelen. Informatiekundig werkt dit op dezelfde manier als het samenstellen van het integraal klantbeeld.  In het portaal ziet een klant een persoonlijk overzicht van lopende en afgeronde zaken, welke gegevens van de klant …

Participatie is het betrekken van inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) partners bij plannen en projecten van de Modelgemeente en bij het ontwikkelen, uitvoeren en evalueren van beleid van de Modelgemeente.  Met de Wet versterking participatie op decentraal niveau wordt de betrokkenheid van inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) partners versterkt en wordt het zogenaamde uitdaagrecht wettelijk verankerd. Met het uitdaagrecht kunnen inwoners, ondernemers …

De Modelgemeente past nieuwe innovatieve technologieën toe, zoals flexibel cameratoezicht, sensoren en wifi-tracking, als dit relevant en in lijn is met het beoogde doel. Het OOV-domein gaat uiteindelijk meer gebruik maken van de beschikbare technologieën en mogelijkheden, maar de Modelgemeente onderscheidt zich door een gestructureerde en evenwichtige aanpak. De Modelgemeente bewaakt de balans tussen ethische, privacy- en veiligheidsaspecten. Juiste besluitvorming …

Vanuit verschillende expertises (privacy, ethiek, ICT en informatiebeveiliging) kijkt de Modelgemeente naar wat de gemeente wil, wat mogelijk is en wat de doelstellingen zijn. De uitkomsten hiervan leiden tot een visie van de gemeente op haar rol in dit veld. Deze visie resulteert in het inrichten van de benodigde processen om deze visie uit te voeren.   ICT-begroting Cyberdomein Opstellen …

Voor de bescherming van persoonsgegevens bij de politie is er een speciale wet: de Wet politiegegevens (Wpg). De Modelgemeente heeft een duidelijk beeld bij de diverse processen die zij uitvoert waarop de Wpg van toepassing is. De Modelgemeente heeft de periodieke Wpg-audit onderdeel gemaakt van de aanwezige interne auditstructuur. De verbeteracties die voortkomen uit de audits worden door de proceseigenaren …

Bij bovenregionale crises vervult de veiligheidsregio een sturende rol en coördineert betrokken partijen. De Modelgemeente richt zich op het verbinden van partijen en biedt nazorg aan (getroffen) burgers. Door deze gezamenlijke aanpak kunnen de verantwoordelijkheden efficiënt worden verdeeld. De Modelgemeente heeft samen met ketenpartners een I-strategie opgezet die betrokken in staat stelt tijdig en adequaat te communiceren en informatieuitwisseling bevordert …

De Modelgemeente maakt gebruik van een Digital Twin (innovatieve 3D-stadskaart) om verschillende scenario's te simuleren. Om realtime informatie te verzamelen over drukte en verstoringen in de openbare ruimte wordt gebruik gemaakt van crowdmanagementtools (sensoren), sociale media en andere technologieën. Met een Digital Twin heeft de Modelgemeente beter inzicht in de stedelijke dynamiek en kan zij effectiever reageren op veranderende omstandigheden. …

De Modelgemeente gebruikt portfoliomanagement als procesinstrument om de ontwikkeling van de organisatie en haar projecten en taken te selecteren, prioriteren en bewaken. Portfoliomanagement is van oorsprong een ontwikkeld gedachtengoed voor ICT-projecten en lifecyclemanagement. Het wordt bij de Modelgemeente gebruikt voor alle veranderingen. Het portfolio wordt beïnvloed door nieuwe wet- en regelgeving, de samenwerking met (keten-)partners, het lifecyclemananagement (van infrastructuur en …

Als de normale planning- en controlcyclus wordt gevolgd om financiële dekking voor projecten te vinden, duurt het 9 maanden voordat de middelen daadwerkelijk worden toegekend. Budget-verantwoordelijken moeten in staat zijn om resultaten nauwkeurig te voorspellen om middelen toe te wijzen, maar in de praktijk is dit moeilijk. In de Modelgemeente wordt er zoveel mogelijk volgens de planning- en controlcyclus gebudgetteerd, …

De vernieuwde Archiefwet is een grote aanstaande wijziging. Gemeenten krijgen 7 jaar de tijd om hun informatiehuishouding op orde te krijgen. De Wet Open Overheid is een enorme aanjager voor een proactief transparante overheid. (Digitale) informatie moet goed opgeslagen, tijdig gepubliceerd en vindbaar zijn. De Modelgemeente brengt haar informatievoorziening op orde met als doel het tijdig verstrekken (conform de AVG …

De Modelgemeente heeft beleid opgesteld voor informatiebeveiliging en privacy, evenals andere documentatie algoritme- en camera, en sensorenregisters. We gaan ervan uit dat er beperkt gebruik wordt gemaakt van e-learnings en andere bewustwordingscampagnes op dit gebied, maar dat deze vaker ingezet kunnen worden. De Modelgemeente investeert in de kennis en vaardigheden van haar eigen medewerkers en werkt samen met kennispartners. De …

De Modelgemeente verstrekt actief en op verzoek informatie aan de samenleving. Het doel is dat de Modelgemeente inclusief is, participerend en de samenleving actief betrekt bij besluit- en bestuursvorming. Om journalisten en burgers te helpen in hun zoektocht naar informatie, heeft de Modelgemeente een contactfunctionaris aangesteld om hen te begeleiden en te voorkomen dat ze vastlopen in bureaucratische processen. Om …

De modelgemeente heeft haar informatiemanagement zo georganiseerd dat dit haar ondersteunt in het voldoen aan wet- en regelgeving. De (vernieuwde) Archiefwet, de Wet open overheid (Woo) en de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) zijn hierbij de belangrijkste richtlijnen. Het organiseren, bewaren, archiveren en vernietigen van informatie binnen de modelgemeente is zo ingericht dat het bijdraagt aan de volgende vier doelen: De …

De Modelgemeente heeft verschillende maatregelen genomen om aan de hulpvragen van haar inwoners tegemoet te komen. Het aanbieden van algemeen toegankelijke voorzieningen gericht op participatie en het voorkomen van lichte en zwaardere hulpverlening. Het verminderen van de complexiteit van het stelsel van voorzieningen om de administratieve lasten voor ambtenaren, hulpverleners en burgers te verminderen, zodat meer tijd overblijft om de …

Om integraal te werken en (kwetsbare) inwoners op de juiste manier te helpen, is samenhang en samenwerking essentieel. De Modelgemeente heeft hierbij een belangrijke rol. De Modelgemeente faciliteert (keten)samenwerking en coördineert door de inzet van slimme communicatietechnologieën tussen professionals onderling én in contact met burgers. Met het doel de dienstverlening en uiteindelijke hulpverlening te verbeteren. Om deze werkwijze te ondersteunen, …

Het sociaal domein is verantwoordelijk voor ongeveer twee derde van de nettolasten van de Modelgemeente. Dit is de afgelopen jaren gestaag toegenomen. De Modelgemeente stopt deze stijging door processen in te richten vanuit de klantreis van kwetsbare inwoners en datagedreven te werken. Dit resulteert in betere en toegankelijkere dienstverlening voor inwoners, vermindering van administratieve lasten en een efficiëntere bedrijfsvoering door …