Uitdagingen voor de koppeling van de eerste met de tweede lijn

Voor wie de ontwikkelingen in de zorgsector volgt, zal het geen verbazing wekken: ziekenhuizen worden kleiner. Een paar koppen in de pers van de afgelopen weken: ‘BovenIJ: minder ziekenhuiszorg, meer verbinding sociaal domein’, ‘Tergooi: transformatiegelden maken kleinere nieuwbouw mogelijk’, ‘Deens ziekenhuis reduceert aantal bedden met 56 procent’.

Transformatie in de zorg

Het past allemaal in de transformatie die de zorg doormaakt. We gaan van de tweede naar de anderhalvelijns zorg. Dat is goedkoper en sluit als het goed is beter aan bij de wensen en behoeften van patiënten. In het hoofdlijnenakkoord voor de ziekenhuissector is deze transformatie daarom een belangrijk thema. En er is verstandig genoeg ook geld voor beschikbaar. Zo’n 4 miljoen per ziekenhuis ongeveer.

Wie levert?

Een positieve ontwikkeling dus, die bij mij wel een vraag oproept. Er wordt zorg overgeheveld van de tweede- naar de anderhalvelijns zorg, maar wie gaat die zorg leveren? 

Bij nadere beschouwing zijn er enkele koplopers die dit gefocussed oppakken. Een voorbeeld is de Zorgkoepel West-Friesland. Dit is een met steun van een verzekeraar ontwikkelde organisatie waarvan onder meer een huisartsenpost, een diagnostisch centrum en een diabetescentrum deel uitmaken. 

Koppeling ziekenhuizen

Zorgkoepel West-Friesland koppelt ICT-systemen van de aangesloten organisaties in de eerstelijn. De Zorgkoepel maakt gebruik van een vorm van keteninformatiesysteem waarop eerst de eigen organisaties en de huisartsen in de regio aansloten, maar dat nu ook via het EPD gekoppeld wordt aan de regionale ziekenhuizen. De huisarts is bij dit alles de spil, aldus bestuurder Stefan Koomen in een interview. Vooral bij chronische ziekten valt volgens hem veel winst te behalen als de huisarts de hoofdbehandelaar is. Zowel wat betreft de beschikbaarheid van de zorg als de kosten ervan.

Medisch specialist

Voorwaarde is dan wel dat de medisch specialist nauw betrokken is, aldus Koomen. ‘Hij moet digitaal informatie kunnen versturen en ontvangen. Multidisciplinair overleg via een veilige videoverbinding is eveneens een voorwaarde om het goed te kunnen doen.’ 

Wat mij betreft is de Zorgkoepel West-Friesland hiermee op de goede weg om de ruimte tussen eerste en tweedelijn effectief in te vullen. Nu de rest van Nederland nog. Heeft u suggesties hoe dit aan te pakken, laat het me weten!