Kloof dichten tussen uitvoering en beleid sociaal domein

De decentralisaties in het sociaal domein vormden voor gemeenten en zorgorganisaties in 2015 een grote uitdaging. Vaak is er een kloof tussen beleid en uitvoering. Het is belangrijk komende tijd te werken aan het overbruggen van deze kloof om hiermee de administratieve lasten te verlagen. Wij schetsen twee oplossingen eenvoudige oplossingen!

Sociaal domein: kloof beleid en uitvoering

In veel organisatie is er een kloof tussen beleid en uitvoering. Ook gemeenten en zorgorganisaties in het sociaal domein hebben hier last van. De decentralisaties van de Jeugdwet en Wet Maatschappelijke Ondersteuning vormden voor gemeenten in 2015 een grote uitdaging. Met deze decentralisaties kwamen complexe inhoudelijke beleidsvraagstukken én bijbehorende informatie-uitwisseling vraagstukken mee. Deze transitie leidde tot een verhoogde administratieve last, logisch want nieuwe dingen kosten tijd. Nu ruim drie jaar zijn deze lasten nog weinig verminderd.

Kloof dichten met ICT

Het is belangrijk komende tijd te werken aan: de kloof overbruggen tussen uitvoering en beleid. De kloof tussen uitvoering en beleid zorg ervoor dat er niet gekeken wordt naar de uitvoerbaarheid van beleid. Het uitgangspunt in het sociaal domein is de cliënt/burger centraal staat maar in de praktijk leidt dit soms tot moeilijk uitvoerbare situaties. In deze situatie is het cruciaal dat informatievoorziening nadrukkelijk wordt betrokken in het ontwikkelen en monitoren van nieuw beleid. Hiermee bied je de brug tussen beleid en uitvoering.
 

Voorbeeld - Denk aan ‘flexibele zorg’. Hier staat de behoefte van de cliënt centraal. Voor zowel cliënt als behandelaar een ideale manier om de zorgbehoefte naar eigen wens in te vullen. Maar wanneer het inkoopkader door de betreffende gemeente ‘inspanningsgericht (prijs x kwantiteit)’ is ingekocht kan dit voor problemen zorgen in de uitvoering. Voor inspanningsgerichte inkoop is het systeem van de gemeente namelijk ingericht met een standaard volume, per tijdseenheid en frequentie. Bij 'flexibele zorg' wijk je hier juist van af. Dit vraagt om een extra handmatig proces, dat leidt vaak tot meer werk en administratieve lasten voor gemeenten en eventueel ook zorgaanbieders.

Voorbeeld - Of denk aan de zorgaanbieder. Vaak is het beleid van de gemeente onvoldoende getoetst in de praktijk. Zo ontstaan er veel situaties waardoor het proces complexer wordt. Ook zorgaanbieders bevinden zich in eenzelfde soort situatie. Grote zorgaanbieders hebben vaak te maken met verschillende gemeenten waarbij de zorg op verschillende manieren wordt ingekocht (inhoud van zorg, benodigde uren of tarief). Zorgaanbieders stellen mede daarom zorgprogramma's op. Deze programma's bieden een zo goed mogelijk zorg en leiden tot een verlichting van administratieve lasten aan de kant van de zorgaanbieders. Helaas wijken deze zorgprogramma's meestal af van de ingekochte zorg vanuit gemeenten. Dit kan bij gemeenten weer leiden tot meer administratieve lasten.

Oplossingen

Wij bieden twee oplossingen om beleid beter uit te kunnen voeren en daarmee de haalbaarheid en effectiviteit te verhogen.

1. Intern: ICT en informatiemanagement betrekken en inzetten binnen uw domein.
   Door informatiemanagement te betrekken bij het opstellen van het beleid, uitvoering en de inkoop van de zorg kunnen er gedegen keuzes worden gemaakt in plaats van keuzes die in praktijk lastig uitvoerbaar zijn. Een beleidsmedewerker die zich meer verdiept in de informatievoorziening en zich opstelt als informatieadviseur:‘Beleidsambtenaar is de informatieadviseur van morgen’
2. Extern: ga in gesprek
   Een manier is het begrijpen van elkaars wereld, tussen beleid, informatievoorziening en uitvoering. Gemeenten hadden tot 2015 maar beperkt te maken met de zorgsector. De zorgsector werkt nou eenmaal op een andere manier dan gemeenten. Het is daarom soms lastig om elkaar te begrijpen. Zo zien wij binnen gemeenten een tendens waarbij de zorgaanbieder de boeman is: "ze houden zich niet aan afspraken en hun administratie is een puinzooi". Voor gemeenten is het handelen van een zorgaanbieder niet te volgen, waarbij de gemeenten dan teruggrijpt naar hun opdrachtgeversrol en werkwijze en handelen gaat afdwingen. Ons advies: ga met de zorgaanbieder in gesprek. Begrijp van elkaar wat je aan het doen bent en maak vervolgens gezamenlijk goed afspraken i.p.v. dit formeel op te leggen.

Ga in gesprek!

Gaat uw gemeente dit jaar de zorg opnieuw inkopen of wordt er nieuw beleid opgesteld: zoek dan de samenwerking op ga met de zorgaanbieders in gesprek!