EPD-marktinventarisatie ziekenhuizen 2024: consolidatie EPD-markt zet door

In december 2021 publiceerden wij onze laatste EPD-marktinventarisatie ziekenhuizen. Ook nu zet de consolidatie van de EPD-markt door met het verdwijnen van het EPD van SAP/Cerner van de Nederlandse markt. Met name ChipSoft heeft hiervan geprofiteerd en zag haar marktaandeel nog verder groeien. Opvallend tegen deze trend in was daarom de keuze van de Sint Maartenskliniek voor de vervanging van HiX door het EPD van Nexus^3*. Na een periode van consolidatie is het klantenbestand van Epic licht gegroeid met de toevoeging van Ziekenhuis Amstelland en het contract met MUMC+.

EPD-mutaties

De afgelopen jaren kwamen de meeste mutaties voort uit het geleidelijk verdwijnen van het EPD van SAP/Cerner van de Nederlandse markt. Met het tekenen van het contract voor de implementatie van HiX door Ziekenhuis Zuyderland in 2023 neemt het laatste SAP/Cerner ziekenhuis afscheid van IS-H/i.s.h.med. Alhoewel ChipSoft de meeste nieuwe klanten won, wist Epic het enige academische SAP/Cerner ziekenhuis voor zich te winnen: MUMC+. Hiermee bestaat de Nederlandse EPD-markt nog uit drie partijen: ChipSoft, Epic en Nexus.   
Geheel tegen de trend in koos de Sint Maartenskliniek als eerste ChipSoft klant voor de vervanging van HiX door het EPD van Nexus ^3*. Nexus verloor echter wel een van de oude CSC Care Solutions klanten, het Oogziekenhuis, aan ChipSoft.

Verdeling EPD-markt per 1-1-2024¹

Overzicht mutaties de afgelopen twee jaar ^{1*, 3*}:

Voor de volledige EPD-inventarisatie klik hier.

Toekomstige veranderingen

Met het verdwijnen van SAP/Cerner is de diversiteit op de Nederlandse EPD-markt nog verder afgenomen. Gezien de enorme kosten van een EPD-vervanging voorzien wij ook niet dat ziekenhuizen de komende jaren snel zullen overstappen naar een andere leverancier.  
Mutaties in de komende jaren zullen daarom met name optreden door andere factoren, zoals fusies of (juist ontvlechtingen). In dat kader is met name de voorgenomen fusie tussen Ziekenhuis Tjongerschans en Medisch Centrum Leeuwarden één om in de gaten te houden. Indien deze ziekenhuizen kiezen om over te gaan naar één EPD zal dit de eerste directe ‘confrontatie’ betekenen tussen ChipSoft en Epic.

Implementatie HiX standaard content bijna afgerond

De grootste stroom aan impactvolle herimplementaties vond de afgelopen jaren plaats bij ChipSoft-klanten: de overgang naar HiX Standaard Content²(beschikbaar vanaf HiX 6.1). Sinds december 2021 zijn 31 ziekenhuizen overgestapt naar een nieuwe versie (veelal 6.3), waarvan 24 met standaard content en waarvan 8 van zelfbouw naar standaard content zijn gegaan.

Hierdoor maakt inmiddels meer dan 74% van de ChipSoft klanten gebruik van Standaard Content. Daarmee is de stand van zaken voor de 54 ziekenhuizen die met ChipSoft werken op dit moment als volgt.

Verbreding van het EPD/consolidatie van deelsystemen zet door, maar aan de rand ontstaat diversiteit

Aansluitend op de trend uit 2021 zien wij een continuering van de consolidatieslag op het gebied van deelsystemen, zoals het RIS, EVS en PDMS en specifieke dossiers zoals voor de obstetrie en dialyse. Steeds vaker worden deze onderdeel van de EPD-suite waardoor er in toenemende mate sprake is van een ‘EPD, tenzij’ beleid. Dit geldt met name voor ziekenhuizen met het EPD van ChipSoft of Epic. Zie ter illustratie onze 'PDMS-marktinventarisatie Ziekenhuizen'. Deze consolidatieslag heeft veelal tot doel: een betere integratie voor de eindgebruiker (minder applicaties), een beter totaaloverzicht over de gegevens en een lagere beheerlast.

Daar waar het kern-EPD zich verbreedt zien wij echter aan de randen van het EPD juist steeds meer verschillende systemen ontstaan, gericht op digitale samenwerking met de patiënt en netwerkpartners, zoals: 

• Telemonitoring; 
• Communicatie met patiënt; 
• Communicatie met andere zorgverleners; 
• MDO; 
• Zelfmanagement voor patiënten.

Deze diversiteit leidt in toenemende mate tot een behoefte van ziekenhuizen om voor hun zorgverleners en patiënten toch één digitale werkplek te creëren. Initiatieven zoals dat van het Erasmus MC, Digizorg, waarop inmiddels ook de andere Rotterdamse zorgverleners zich hebben aangesloten, komt (mede) hieruit voort. De Digizorg app is één app waarmee een patiënt kan communiceren en samenwerken met het ziekenhuis én andere zorgverleners in regio Rijnmond. Eén digitale, domeinoverstijgende toegangspoort dus. Dit is een ontwikkeling om in de gaten te houden en te zien welk effect dit heeft op het kern-EPD.

Ondanks focus op communicatie met de buitenwereld blijft betere uitnutting en gebruik kern-EPD topprioriteit 

Door de aandacht voor het IZA, de verschillende VIPP-trajecten en AI-ontwikkelingen lijkt het kern-EPD soms in de aandacht naar de achtergrond te verdwijnen. Uit onze recente ervaringen met de ontwikkeling van digitale strategieën voor ziekenhuizen blijkt dit beeld echter onjuist. Wij zien in toenemende mate dat aandacht voor het beter faciliteren van de zorgverlener topprioriteit heeft in het ziekenhuis. Het goed gebruiken en uitnutten van het EPD past hierbij. Ziekenhuizen zetten daarom programma’s gericht op: 

• Meer aandacht voor (continue) scholing, coaching en versteviging van de digitale vaardigheden van bestaande én nieuwe eindgebruikers; 
• Betere werkafspraken over het gebruik van het EPD en monitoring hiervan; 
• Finetuning van (delen van) de inrichting van het EPD; 
• Versteviging van de rol en werkwijze van functioneel beheer. 

Ook het kern-EPD blijft dus veel tijd en aandacht van ziekenhuizen vragen.

^{1 In dit figuur zijn alle in Nederland actieve EPD-systemen per 1 januari 2024 opgenomen. Gezien deze peildatum zijn de EPD-vervangingen van Het Oogziekenhuis, de Sint Maartenskliniek, Zuyderland en MUMC+ nog niet meegenomen. Hierdoor staat SAP/Cerner nog in de figuur genoemd.}

^{2 Standaard Content is de term die door ChipSoft wordt gebruikt om aan te geven dat de inrichting van het EPD is gebaseerd op het standaard template en bijbehorend datamodel. Doelen van deze standaardisatie zijn om een meer geïntegreerd dossier te creëren, registratielast te verminderen, betere gegevensuitwisseling met de buitenwereld mogelijk te maken en innovatie te versnellen.}

^{Noot 1*: In de versie van het artikel die tot 19 januari 2024 9:30 uur online stond, stonden in de tabel met EPD-mutaties enkele storende fouten. De tabel is nu correct.
Noot 2*: Diakonessenhuis staat met de versie van 22 januari 2024 15 uur met HiX versie 6.2 i.p.v. 6.3.
Noot 3*: Deze bijdrage – gepubliceerd op 17 januari 2024 – geeft de stand van zaken per 1 januari 2024 weer. Op 22 januari 2024 heeft de Maartenskliniek naar buiten gebracht dat zij stopt met de implementatie van het EPD van NEXUS.}