ECD-inventarisatie in de Jeugdmarkt

Voor het eerst onderzocht M&I/Partners dit jaar (naast de jaarlijkse ECD-marktinventarisatie in de Ouderenzorg en Gehandicaptenzorg) de ECD-marktinventarisatie in de Jeugdmarkt. Uit deze ECD-marktinventarisatie blijkt dat er met Avinty (Care4) één duidelijke marktleider is in een verder versnipperd landschap. De specifieke doelgroep (jeugd- en opvoedhulp, GGZ of gehandicaptenzorg) binnen de Jeugdmarkt is sterk bepalend voor de keuze van het ECD. Ontdek de resultaten.

De Jeugdmarkt

Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor bijna alle vormen van jeugdhulp, die is vastgelegd in de Jeugdwet. Hierin is onderscheid te maken tussen de jeugd- en opvoedhulp (tot 2015 Wet op de Jeugdzorg), de jeugd-GGZ (tot 2015 zorgverzekeringswet) en de jeugdgehandicaptenzorg (tot 2015 AWBZ). 

M&I/Partners onderzocht¹ de 50 organisaties in de Jeugdmarkt met de hoogste omzet. Van die organisaties bieden er:

• 23 organisaties bieden alleen jeugd- en opvoedhulp;
• 10 organisaties vallen binnen de sector gehandicaptenzorg, met zowel zorg aan jeugd als volwassenen wordt geboden;
• 10 organisaties zijn te classificeren als GGZ, ofwel voor alleen jeugd ofwel voor jeugd en volwassenen;
• 7 organisaties bieden een combinatie van jeugd- en opvoedhulp met gehandicaptenzorg en/of GGZ en hebben we geclassificeerd als ‘brede zorg’. 

Waarom een ECD-inventarisatie in de Jeugdmarkt?

Het leveren van zorg aan jeugdigen vraagt een bredere blik dan alleen het kind. Binnen de jeugdzorg is er altijd oog voor de gezinsfactoren die de problematiek rondom een kind veroorzaken of in stand houden. Daarnaast heeft de problematiek van één kind impact op het hele gezin. Daarbij is het geen uitzondering dat een kind als gevolg van een scheiding onderdeel is van twee gezinnen. Voor de hulp aan het gezin wordt zoveel mogelijk het (informele) netwerk rondom een kind ingezet (opa en oma, een buurvrouw, de voetbaltrainer).

Deze bredere blik maakt dat er specifieke functionaliteiten worden gevraagd van een ECD in de Jeugdmarkt. Denk aan de mogelijkheid om naast individuele plannen ook een gezinsplan op te stellen en aan het registreren van het volledige netwerk inclusief de rechten die zij hebben voor inzage en het geven van toestemmingen. Binnen de jeugd- en opvoedhulp is deze brede blik vaak al standaard. Bij kinderen met psychische problemen of een beperking is hier ook steeds meer aandacht voor. Om die reden hebben we in ons onderzoek ook de organisaties meegenomen die GGZ of Gehandicaptenzorg bieden aan de jeugddoelgroep. 

ECD-keuze in de Jeugdmarkt

Naast de leeftijd van een doelgroep spelen ook sectorspecifieke wensen en eisen, als gevolg van wet- en regelgeving en financiering, een rol in de keuze van het ECD. Voor zorgorganisaties met diensten in meerdere sectoren én een jeugd- als volwassenendoelgroep blijft dit een uitdaging. Welke dienstverlening is dominant en welke bepaalt de keuze van je ECD? Waar kun je water bij de wijn doen? En waar kun je aan alle verantwoordingseisen voldoen? Dit onderzoek biedt inzicht in de antwoorden op deze vragen en geeft daarmee een overzicht van het gebruik van ECD’s in de Jeugdmarkt.

De sector bepaalt en de jeugd drukt zijn stempel

Uit ons ECD-onderzoek in de Jeugdmarkt blijkt dat organisaties die alleen jeugd- en opvoedhulp bieden zonder uitzondering kiezen voor een ECD met functionaliteiten voor deze doelgroep. Als de organisatie naast de jeugd ook zorg verleent binnen de GGZ en gehandicaptenzorg valt vrijwel altijd de keuze op een ECD met functionaliteiten voor de jeugddoelgroep. We concluderen hieruit dat de jeugddoelgroep bij deze brede (jeugd)zorgorganisaties een bepalende factor is bij de keuze voor het ECD. 

Bij zorginstellingen die voornamelijk zorg bieden binnen GGZ of Gehandicaptenzorg (en veelal ook aan volwassenen) zien we een ander beeld. Daar wordt vaak de afweging gemaakt om een ECD te kiezen dat zich breder richt op deze sectoren en daarin ook een goede marktpositie heeft verworven. Nog niet alle leveranciers binnen de GGZ en Gehandicaptenzorg hebben de keuze gemaakt zich ook te richten op de jeugdzorg en de daarbij horende registratiewensen. Het ontbreken van hele specifieke functionaliteit wordt dan in werkprocessen opgelost. 

De keuze voor één ECD prefereert vanuit beheer, visie op applicatielandschap of vanuit het oogpunt van medewerkers veelal boven het heel zwaar laten wegen van functionaliteit van één doelgroep. Het ondersteunen van verschillende sectoren door één ECD blijft voor leveranciers lastig. We zien daar wel de eerste pogingen toe in de markt.

Welke leveranciers bedienen de Jeugdmarkt?

We komen binnen onze top-50, tien verschillende leveranciers tegen die gezamenlijk veertien ECD’s in de markt hebben. We lichten ze hieronder toe.

_{Figuur 1 Overzicht ECD-leveranciers in de Jeugdmarkt: jeugd- en opvoedhulp (JOH), GGZ en Gehandicaptenzorg (GZ)}

Avinty, Tenzinger, Adapcare en myneva zijn de enige leveranciers die specifiek een ECD aan zorginstellingen die jeugd- en opvoedhulp bieden. Daarnaast leveren zij ook een ECD aan de gehandicaptenzorg en de GGZ.

• Avinty biedt met Care4 een ECD aan voor de jeugd- en opvoedhulp en de gehandicaptenzorg. Naast een individueel plan kan de zorgverlener een gezinsplan maken waarin automatisch informatie uit de individuele plannen in wordt opgenomen. Ook is het mogelijk om ondersteuningsplannen voor beide ouders te maken. In de clientomgevingen van Care4 kunnen cliënten en betrokken met zorgverleners communiceren via berichten, via de chat en via videobellen. Tevens kunnen hier bestanden uitgewisseld worden en kunnen cliënten en betrokkenen reageren op plannen en rapportages. Care4 beschikt over een pleegzorgmodule. Voor de GGZ biedt Avinty User aan als ECD.
• Tenzinger biedt met (rechtsvoorganger) Medicore een ECD aan voor de jeugd- en opvoedhulp en de GGZ. Naast een gezinsplan biedt Medicore de mogelijkheid tot groepsregistratie, zodat dubbele registraties worden voorkomen. Medicore heeft daarnaast een compleet cliëntenportaal, waarbij de focus ligt op de regie van de cliënt. Zo biedt Medicore een scala aan functionaliteiten, maar ook integraties met content van derden om die functionaliteiten uit te breiden. In het dataplatform kunnen zorgverleners gebruik maken van alle data in ECD, onder meer voor academisch onderzoek. Ook Medicore beschikt over een pleegzorgmodule. Tenzinger biedt voor de gehandicaptenzorg Fierit (Plancare/Cura) aan.
• Adapcare biedt met Pluriform Zorg een ECD aan voor de jeugd- en opvoedhulp, gehandicaptenzorg en GGZ. Het gezinsdossier is een apart dossier binnen Pluriform Zorg, met daarin het gezinsplan, gezinsrapportages en gezinsevaluaties. Deze kunnen onafhankelijk staan van de individuele dossiers van de gezinsleden. In het online portaal kunnen cliënten en betrokkenen o.a. rapportages zelf lezen en maken, zelf afspraken maken en communiceren met de begeleider door middel van berichten en videobellen. Een pleegzorgmodule maakt ook onderdeel van dit ECD.
• myneva biedt ook een ECD (cliëntvolgsysteem) aan voor jeugd- en opvoedhulp, gehandicaptenzorg en GGZ. In myneva (voorheen Regas) is het mogelijk een gezinsplan op te stellen en de reis van het kind wordt visueel inzichtelijk gemaakt voor alle betrokkenen. Daarnaast geeft het ECD overzicht in lopende activiteiten en ondersteunt het de zorgprofessional hierin met alerts. Ook myneva beschikt over een pleegzorgmodule.

We zien ook een aantal leveranciers die een ECD leveren aan zorgorganisaties die zowel aan jeugd als aan volwassenen Gehandicaptenzorg en/of GGZ bieden. Deze leveranciers bieden een breed ECD aan dat ook voor de jeugddoelgroep toepasbaar is, ondanks dat geen specifieke jeugdzorg functionaliteiten aangeboden worden (zoals een gezinsplan). Dit zijn PinkRoccade, Nedap en Nexus.

Tot slot zijn er drie leveranciers die een ECD ontwikkelden voor een specifieke doelgroep, waaronder de jeugd- en opvoedhulp. Regieapplicatie WIZportaal van Solviteers wordt voornamelijk ingezet bij wijkteams of zorginstellingen die voor de gemeente taken uitvoeren vanuit onder andere de Jeugdwet. Er kunnen zowel individuele als gezinstrajecten worden gestart. In het samenwerkingsportaal kan informatie digitaal beschikbaar worden gesteld aan ketenpartners, maar kan ook worden samengewerkt. Care & Able biedt een platform voor het sociaal domein vanuit een samenwerkingsverband tussen twee jeugdteams en een jeugdhulpinstelling. Simply Care is een open zorg platform dat is ontwikkeld door een organisatie die brede zorg biedt aan zowel jeugd als volwassenen. 

ECD-marktverdeling binnen de Jeugdmarkt

^{Grafiek 1 ECD-marktverdeling 2021 binnen de jeugdmarkt over de top 50 Jeugdwet}

Binnen de gehele jeugdmarkt is Avinty de grootste partij, met 25 van de 54 vermeldingen (Care4 en User). Tenzinger volgt met Medicore en Fierit (Plancare/Cura) met elf vermeldingen. De overige partijen hebben tussen de één en vijf vermeldingen in onze lijst.    

ECD-marktverdeling jeugd- en opvoedhulp 

_{Grafiek 2 ECD-marktverdeling 2021 binnen de 23 jeugd- en opvoedhulporganisaties die onderdeel zijn van de Top 50 Jeugdwet} 

In bovenstaande grafiek zijn de 23 organisaties die alleen jeugd- en opvoedhulp bieden weergegeven. Avinty bezit het grootste deel van de markt. De andere drie ECD’s specifiek voor de jeugd- en opvoedhulp (myneva, Pluriform Zorg en Medicore) zien we nog niet of nauwelijks terug. Care & Able en WIZportaal hebben met hun ECD bij een jeugdteam (de enige twee jeugdteams in de lijst) één vermelding. 

ECD-marktverdeling GGZ en gehandicaptenzorg

_{Grafiek 3 ECD-marktverdeling 2021 binnen de 10 GGZ-organisaties die onderdeel zijn van de Top 50 Jeugdwet} 

_{Grafiek 4 ECD-marktverdeling 2021 binnen de 10 GZ-organisaties die onderdeel zijn van de Top 50 Jeugdwet} 

Bij de in totaal twintig organisaties die alleen (jeugd)-GGZ of alleen gehandicaptenzorg bieden, zien we twee keer een vermelding van een ECD die over specifieke functionaliteiten voor de Jeugdmarkt beschikt, zoals een gezinsplan. Medicore bij GGZ-organisatie en Pluriform Zorg van Adapcare bij een gehandicaptenzorgorganisatie. Het grootste deel van de organisaties kiest voor een ECD met specifieke functionaliteiten voor deze sectoren en dat ook toepasbaar is voor de jeugddoelgroep. De aantallen uit dit onderzoek zijn te klein om conclusies aan te verbinden over het marktaandeel binnen deze specifieke sectoren. Hiervoor verwijzen we graag naar het reeds gepubliceerde ECD-onderzoek binnen de ouderenzorg en gehandicaptenzorg en naar het EPD-onderzoek in de GGZ-markt, dat half oktober gepubliceerd wordt.

ECD-marktverdeling brede zorg

_{Grafiek 5 ECD-marktverdeling 2021 binnen de 10 brede zorg organisaties die onderdeel zijn van de Top 50 Jeugdwet} 

In de lijst komen zeven zorgorganisaties voor die een combinatie bieden van jeugd- en opvoedhulp met (jeugd-)GGZ en/of gehandicaptenzorg. Vier organisaties kiezen voor één ECD, namelijkCare4, Medicore of Fierit Plancare. Eén organisatie heeft met Simply Care een eigen platform ontwikkeld dat fungeert als ECD. 

Twee organisaties zijn recent ontstaan vanuit een fusie, waardoor er meer dan één ECD in gebruik is. We zien in de markt steeds meer zorginstellingen samenwerken of fuseren tot een organisatie. Een deel van de fusies zijn te verklaren door samenwerking om financiële redenen, maar vaak wordt ook door verwijzers, financiers en organisaties zelf aangekoerst op verdergaande samenwerking om regionaal meer integrale zorg te kunnen bieden.

Tot slot

We komen volgend jaar graag bij u terug met een nieuw onderzoek. We bekijken dan de verschuivingen binnen de marktverdeling en de ontwikkelingen bij de (fusie-)organisaties die zorg bieden aan een brede jeugddoelgroep.        

Verantwoording

In de lijsten die gedownload kunnen worden zijn de totaaloverzichten opgenomen van welke klant welke ECD in gebruik heeft. De uitvraag heeft plaatsgevonden bij de ECD-leveranciers, aangevuld met een extra uitvraag bij zorgorganisaties die niet door de benaderde ECD-leveranciers waren genoemd. Bij sommige organisaties staan meerdere ECD’s genoemd, omdat ze meerdere ECD’s gebruiken voor de Jeugdmarkt. ECD’s die alleen gebruikt worden voor de volwassendoelgroep, zijn niet meegenomen in ons onderzoek. Ook heeft er geen expliciete uitvraag plaatsgevonden naar (aparte) cliëntenportalen. Het onderzoek is uitgevoerd met als peildatum 1 juli 2021. De typering van de organisaties (jeugd- en opvoedhulp, GGZ, gehandicaptenzorg en brede zorg) heeft door ons plaatsgevonden op basis van de informatie op de website van de organisatie. De informatie over de ECD’s komt van de leveranciers, eventueel aangevuld met informatie van hun website. We hebben hier zelf een selectie van gemaakt voor ons artikel. 

Sigrid Wolthoff, Robin Visser en Inèz Sikkel.

^{1 De gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering zijn niet meegenomen in het onderzoek, omdat zij vrijwel allemaal gebruik (gaan) maken van een door Capgemini voor hen ontwikkeld ECD ‘WIJZ’.}