De 7 vinkjes voor succesvolle inzet van zorgtechnologie

Het ‘waarom’ is wel duidelijk, maar ‘hoe’?

De actuele vraagstukken maken dat we sterk kijken naar technologie als antwoord. Tekort aan medewerkers? Kijk wat zorgtechnologie kan doen in het ondersteunen van medewerkers of anders invullen van de zorg. Mensen met een zorgvraag langer zelfstandig thuis laten wonen? Wat kan zorgtechnologie voor deze cliënten betekenen? We hoeven niet meer duidelijk te maken dat technologie een rol kan spelen bij deze vragen, maar dat maakt het niet gelijk helder hoe je hiermee gaat starten als zorgorganisatie. In onderstaand overzicht geven we aan welke zeven onderwerpen of activiteiten komen kijken bij het ‘hoe’, dus het maken van keuzes en het succesvol inzetten van zorgtechnologie in je organisatie.

Begin met prioriteiten stellen en keuzes maken

Je moet als organisatie keuzes maken, want het budget is beperkt en het vermogen van je organisatie om veranderingen te absorberen ook. Dus begin met prioriteiten stellen en keuzes maken. Hoe maak je die keuzes? Kijk naar je strategie, zorgvisie en doelgroepen. Hoe zijn jouw medewerkers en je doelgroepen het beste te ondersteunen? Gebruik dit als basis voor je prioritering. Het meest belangrijke hierbij: wat past bij het profiel en het ‘DNA’ van je organisatie. Alleen dan voelt het logisch om met deze thema’s en volgorde te starten.

Help de organisatie verder met kaders

Kun je alles inzetten wat je ergens op een beurs hebt gezien? Moet de technologie landen binnen de bestaande ICT-infrastructuur? En hoeveel budget is waarvoor beschikbaar? Is technologie een investering of moet het zichzelf terugverdienen? Allemaal vragen die leiden naar een set van kaders die helpen om keuzes te maken. Kaders die, als het goed is, voortkomen vanuit de strategische keuzes van je organisatie. Zie het als een toetsingskader waar je initiatieven langs kunt leggen om te beoordelen of het een experiment waard is. Dit voorkomt vooral ook teleurstellingen en maakt duidelijk waar de ruimte is of waar de slagingskans het grootst is.

Vertaal je keuzes samen met de zorg tot praktische inzet van technologie

Als je dan keuzes hebt gemaakt op welke dienstverlening of voor welke dienstvormen je technologie wil inzetten, ga dan samen met de zorg aan de slag. Dit geeft uiteraard draagvlak bij de zorg, maar uiteindelijk gaat de zorg ook adviseren, toepassen en evalueren. Dat betekent dat het ook moet landen in je zorgdossier, dat je de inzet meeneemt in de evaluatiecyclus en dat je als team elkaar gaat helpen – maar ook aanspreken – op de inzet van zorgtechnologie. Ervaringen delen versnelt het leren. Geef daar de ruimte (lees: tijd?!), openheid en voldoende aandacht aan. Denk aan een mock-up ruimte om te oefenen of mobiele oefenkits. Maar wees je ook bewust dat sommige ontwikkelingen die goed zijn voor cliënten, niet gelijk goed voelen voor je medewerkers en andersom. We gaan de definitie van ‘leveren van goede zorg’ veranderen met elkaar, dat vraagt ruimte voor dialoog en reflectie.

Gluren bij de buren: leer van de mooie initiatieven die er al zijn zodat we elkaar versterken!

Waarom het wiel allemaal opnieuw uitvinden? Leer van elkaar! In Nederland zijn al veel initiatieven onderzocht en zijn bijvoorbeeld al diverse oplossingen bedacht hoe je technologie kunt financieren. Zo wordt duidelijk waar de baten bij inzet van technologie bevinden, en daar zitten zeker verrassingen tussen. Dus leer van elkaar en gebruik je eigen innovatietijd voor keuzes die echt bij jou als organisatie passen. Zo bouwen we samen meer en sneller kennis op van deze nieuwe vormen van zorgverlening.

Samenwerking: wat doe je zelf en wat besteed je uit (ook met partners in de regio)?

Als je dan toch aan het gluren bent bij de buren, ga ook met elkaar het gesprek aan over wie wat gaat oppakken. Want moeten we allemaal een beeldzorgcentrale hebben voor de thuiszorg? Moeten we allemaal de virtuele nachtzorg zelf organiseren met een zorgcentrale? Wat kan je samendoen en wat niet? Op regionaal niveau loont het om deze afspraken te maken om elkaar – met dezelfde capaciteitsuitdaging – te helpen. En ja, dat vraagt om kijken over de muur van je organisatie. Dat vraagt om wellicht mensen, technologie en data met elkaar uit te wisselen. Ook hier geldt het cliché: het duurt misschien iets langer om te organiseren, maar samen kom je verder.

Adoptie technologie: meer dan digivaardigheden!

Een cruciaal punt is de adoptie van technologie door je medewerkers en je cliënten. Dat gaat om de combinatie van kunnen, willen en durven! Op het ‘kunnen’, namelijk het bedienen van technologie, zijn cliënten en medewerkers nog wel te scholen. Maar de grootste uitdaging is het gesprek over willen: ‘geloof je in de toepassing van technologie?’. Het durven gaat over ‘heb je voldoende vertrouwen in de zorgtechnologie dat je bereid bent je werk aan te passen?’. Want laten we eerlijk zijn het werk gaat veranderen. Het contact wordt anders, je werkdag gaat er anders uit zien. Dat hoeft geen verslechtering te zijn, maar laten we eerlijk deze dialoog met elkaar voeren, zodat we voorkomen dat we werkprocessen aanpassen waarin cruciale zaken verloren gaan.

Organisatie: hoe ga je dit organiseren?

Als je dan na je experiment wil gaan opschalen binnen je organisatie, vergeet dan niet de laatste stap: zorg dat een beheerorganisatie ingericht is om dit te ondersteunen. Die beheerorganisatie is een interdisciplinaire samenwerking tussen o.a. ICT, facilitair, vastgoed en de zorg. Want technologische oplossingen moeten naar locatie of cliënten thuis worden gebracht en opgehaald. Er moet een vraagbaak zijn voor cliënten en medewerkers, en er moeten experts zijn die met je meedenken welke technologie ingezet kan worden bij een complexe zorgvraag. Daarin hebben zowel ondersteunende afdelingen als de zorg zelf een rol. Nieuwe rollen als I-nurse of zorgtechnologie verpleegkundigen zijn een mooie aanvulling op rollen als digicoaches, functioneel beheerders en helpdeskmedewerkers. Op centraal niveau past het om een staffunctie als adviseur of regisseur zorgtechnologie in te richten.

En nu jij!

Met behulp van dit overzicht hopen we zorgorganisatie een handvat te geven die starten met de inzet van of opschaling van zorgtechnologie. Ook als je al meerdere vormen van zorgtechnologie inzet, kan het helpen als checklist of je alles hebt ingevuld om tot een succesvol gebruik van zorgtechnologie te komen. Samen met jullie zorgen we er graag voor dat zorgtechnologie voor medewerkers en cliënten gaat werken!