Ik zou niet weten hoe vaak en op hoeveel plekken ik gelezen heb dat de zorg echt moet gaan veranderen, maar dan ook écht. Vaak benadrukt door veelvuldig gebruik van het woord ‘transformatie’. Transformatie is nodig om de zorg voor iedereen toegankelijk en betaalbaar te houden. Als we op de huidige voet doorgaan is er straks niet genoeg personeel meer om zorg te leveren. Gelukkig is er technologie, lees ik dan, want technologie lijkt wel de toverformule om zorgtransformaties mogelijk te maken.
Er zijn inderdaad veelbelovende technologieën voor de langdurige zorg. Met AI is het mogelijk Alzheimer te herkennen aan de hand van een telefoongesprek. De leefomgeving van ouderen kan met technologie zo gemodelleerd worden dat zij toch vertrouwdheid, bewegingsvrijheid en comfort ervaren. Met tools voor dagstructuur kunnen jongeren met een verstandelijke beperking prettiger en zelfstandiger de dag door, om maar een paar voorbeelden te noemen.
Als je de grenzen van zorginstellingen over gaat, is technologie vaak juist een barrière voor goede onderlinge samenwerking tussen zorgprofessionals van verschillende zorginstellingen. Vooral als het gaat om gegevensuitwisseling - een heel belangrijk onderdeel van de transformatie. Het gaat er immers om de juiste zorg te bieden, op de juiste plek, door de juiste professional (of naaste). Interoperabiliteit, netwerkzorg, en hybride zorg zijn de termen die daarbij horen. De Eerste Kamer is een aantal jaar geleden gaan liggen voor het idee om met één, nationaal dossier te gaan werken. Dat zou natuurlijke een gigantische ICT-klus zijn geweest en daar heeft Nederland niet zo’n best trackrecord op. Echter kijkend naar andere landen waar wel met een landelijk dossier gewerkt word, zien we dat die landen een hoop problemen niet hebben, die wij in Nederland wel ervaren.
Er zijn initiatieven om gegevensuitwisseling mogelijk te maken. De overheid (VWS), koepelorganisaties, de zorgverzekeraars, regionale samenwerkingsorganisaties (RSO’s) en andere samenwerkingsverbanden spelen daar een rol in. Allemaal proberen ze met subsidies, wet- en regelgeving, standaardisatie initiatieven en programma’s het ‘nationale zorginformatiestelsel’ vorm te geven. Maar hé, de zorginstellingen zijn wel zelfstandig, en dus moet er een gezonde marktwerking blijven ten opzichte van technologieleveranciers. Of komen, net hoe je het bekijkt.
Het blijkt voor zorginstellingen lastig om de vele samenwerkingsverbanden, initiatieven en subsidiemogelijkheden te overzien en te bepalen welke relevant zijn. Ik ben zelf al jaren betrokken bij de eOverdracht, het programma dat ‘eenheid van taal’ tussen de verschillende zorgdisciplines nastreeft en de verpleegkundige overdracht tussen ziekenhuizen en VVT-instellingen van bron tot bron gaat structureren. Dat is een langdurig traject en roept vragen op als wanneer, waarom en hoe gaat dat impact hebben op jouw organisatie? Wil je in de voorhoede meegaan of volg je de ontwikkelingen? Wat gaat het jouw organisatie opleveren en wat moet je ervoor doen? Er zijn nog veel meer programma’s die allemaal lijken te roepen: “Doe mee, kom bij ons, het wordt fantastisch!” Duiding van de landelijke ontwikkelingen is een strategisch vraagstuk voor zorgorganisaties. En daar kunnen de adviseurs van M&I/Partners goed mee helpen.
Mensen veranderen alleen als ze dat zelf willen. Veranderen vraagt om faciliteren en motiveren. In mijn vakgebied, de zorg-ICT, komt daar nog iets bij. De invoering van nieuwe systemen brengt namelijk dikwijls belangentegenstellingen aan het licht.
Lees verder
De periode van transitie is voorbij. Nu is het tijd voor de transformatie in het sociaal domein. Althans, dat zou het moeten zijn. De praktijk is echter weerbarstiger.
Lees verder
