Het was een boeiend overleg, onlangs, bij een organisatie in de gehandicaptenzorg, met vertegenwoordigers van cliënten en familie over een visie op ICT. Één van de deelnemers was een bewoner, een man van een jaar of 35, die vol vuur vertelde hoe hij gebruik maakt van apps die hem helpen zijn dag te structureren. Die bieden rust en regelmaat, en daar had hij behoefte aan. Daarnaast bleek WhatsApp een goed communicatiemiddel met begeleiders, die vaak druk bezig zijn met een andere bewoner en dan niet altijd tijd hebben om een boodschap aan te nemen.
De ontmoeting bleef me bij in de dagen die volgden. Ik werk veel voor opdrachtgevers in de langdurige zorg, en maar al te vaak hoor ik dat de mensen daar ‘weinig hebben met ICT’. Geen affiniteit, zo luidt de analyse. En dan gaat het zowel over de cliënten als over medewerkers. Je hoort het zo vaak, dat je het haast zou gaan geloven.
Driedaagse cursus
Maar het verhaal van de bewoner zette me aan het denken. Vrijwel iedereen is digitaal tegenwoordig: ook cliënten, familie en medewerkers in de langdurige zorg. Wie zit er niet op Facebook en Instagram? Hoezo dan ‘weinig affiniteit met ICT’? Facebooken en Insagrammen zijn de nieuwe werkwoorden voor informeren en communiceren.
Die affiniteit is er dus wel degelijk, maar de woorden en de gebruikte producten sluiten slecht aan. Een Elektronisch Cliëntendossier waarvoor je eerst een driedaagse cursus moet volgen – tja, daarmee is de affiniteit uiteraard gering. Een Facebookpagina onderhouden, samen met je team en je cliëntengroep, of samenwerken via een app past wellicht al beter.
Minder staf en beleid
Maak zoveel mogelijk gebruik van bestaande routes, dat lijkt mij de oplossing. En dat is niet alleen een oproep aan softwareleveranciers, maar ook aan zorginstellingen en aan ons als adviseurs en implementatiebegeleiders. Gezamenlijk bepalen we immers welke tools interessant zijn en hoe we deze in het zorgproces een plekje geven. Mijn ervaring is dat het verstandig is de cliënt en de zorgmedewerker hierbij te betrekken. Hoe meer staf en beleid een duit in het zakje doen, hoe ingewikkelder het wordt. Cliënten en medewerkers zorgen voor balans.
Nogmaals: begin gewoon, kies de bestaande routes die cliënten en zorgmedewerkers hebben gekozen om te digitaliseren en houd het simpel. Als je alles wilt, dan krijg je in de praktijk vaak niets. En als we het zo doen, wordt het ook leuk, niet onbelangrijk!
Mirjam Verheijen
Terug naar het overzicht
