EPD-inventarisatie in de GGZ-markt: forse verschuivingen zichtbaar

We onderzochten, vijf jaar na het laatste EPD-onderzoek in de GGZ, opnieuw de EPD-markt binnen de GGZ. Tot 2020 waren er weinig verschuivingen in de GGZ-markt. In 2020 zijn de eerste veranderingen in het EPD-landschap binnen de GGZ in gang gezet en is de ‘top-3’ van EPD-leveranciers uitgebreid naar een ‘top-4’. 

Veranderingen in het EPD-landschap

Tot 2020 waren er weinig verschuivingen in de GGZ-markt. Veelvoorkomende verklaringen hiervoor zijn de langjarige contracten die GGZ-instellingen waren aangegaan met hun EPD-leverancier en de investering die een EPD-selectie en implementatietraject kost. In 2016 was de GGZ-markt voornamelijk verdeeld over:

• PinkRoccade (Quarant)
• Nexus (XMCare)
• Impulse met (User) (nu deel van Avinty).

In 2020 zijn de eerste veranderingen in het EPD-landschap binnen de GGZ in gang gezet. Hierdoor zijn er nu meerdere spelers op de markt zichtbaar en is de top 3 van leveranciers uitgebreid naar een top-4. De grootste stijger en nieuwkomer in de GGZ is Nedap met ONS. Hun marktaandeel in de GGZ-markt is de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen. Nedap is nu (samen met PinkRoccade, Nexus en Avinty) onderdeel van de ‘top-4’ EPD-leveranciers van de 50 grootste GGZ-organisaties. Avinty is op dit moment, met 14 klanten, marktleider in de ‘top-50’ van GGZ-organisaties.

Top-4 EPD-leveranciers is goed voor 88% van de markt

De marktverdeling van de 50 grootste GGZ-organisaties is weergegeven in onderstaande grafiek. Als we deze grafiek vergelijken met de situatie uit ons vorige onderzoek van 2016 dan kunnen we het volgende concluderen.

• Avinty is de nieuwe marktleider met hun EPD User.
• Nedap groeit in de GGZ-sector met ONS.
• Adapcare met Pluriform is een nieuwkomer in de GGZ-markt.
• Nexus, PinkRoccade, Avinty en Nedap bedienen samen 88% van de 50 grootste GGZ-organisaties.

Wat bieden EPD’s de GGZ?

De EPD-marktinventarisatie is dit jaar aangevuld met een aantal inhoudelijke vragen aan de leveranciers. Zo is informatie opgehaald over waarop de komende jaren geïnvesteerd wordt, of het EPD webbased is en aan welke certificeringen een leverancier voldoet.

Financieringsstromen

Alle EPD-leveranciers uit het marktonderzoek ondersteunen de verschillende domeinen binnen de GGZ (zoals Jeugdzorg, Forensische Zorg en ZorgPrestatieModel). Dat betekent dat elk genoemd EPD voorziet in alle financieringsstromen en daar geen uitzonderingen in zijn. Een aantal leveranciers (zoals Nedap) heeft dit de afgelopen jaren ontwikkeld. Daarmee kunnen alle leveranciers uit dit marktonderzoek de contractuele verplichting betreft financieringsstromen nakomen.

Best practice versus ‘eigen inrichting’

Alle leveranciers geven aan dat ze een ‘best’ practice volgen voor de inrichting van het EPD. Een ‘best practice’ betekent dat een leverancier een blauwdruk levert qua inrichting van het EPD. Een nieuwe GGZ-instelling kan na installatie zo goed als direct aan de slag. Dit in tegenstelling tot leveranciers die van oudsher bouwblokken aanbieden en als antwoord op marktontwikkelingen een eigen ‘best practice’ geconfigureerd hebben.

Leveranciers die configuratiemogelijkheden bieden zijn PinkRoccade, Chipsoft, Code24, Avinty, AdapCare, Nexus en Tenzinger (Medicore en FierIT). Zo is het mogelijk bij Chipsoft om voor een eigen inrichting te kiezen. Een eigen inrichting heeft een voordeel om processen zoveel als mogelijk naar de smaak van de GGZ-instelling in te richten. Dit vraagt vaak wel om meer FTE bij functioneel en applicatiebeheer bij een GGZ-instelling. Er zijn steeds meer GGZ-organisaties die ervoor kiezen om dit uit te besteden aan de leverancier en in het EPD volledig werken volgens de vastgestelde ‘best practice’. Hierin voorziet Nedap.

Dit geeft aan dat een keuze tussen een EPD met vele configuratiemogelijkheden en het EPD van Nedap, in essentie ook een totaal andere visie op het EPD vraagt van de GGZ-organisatie.

In welke dienstverleningsvorm kan het EPD worden afgenomen?

Code24 en Nexus bieden het EPD (of delen daarvan) aan als webdienst en als een hosted variant. PinkRoccade voorziet in cloudwerkplekken met de mQ-serie. En mijnQuarant desktop wordt in een hosted variant aangeboden. Ook voor het EPD van Chipsoft is een client-serverapplicatie nodig en kan het zorgportaal vanuit een browser worden geopend.

Nedap, Adapcare, Avinty en Tenzinger (Medicore en Fierit) geven aan dat zij het volledige EPD aanbieden als SAAS-dienst. Dit betekent dat een browser voldoende moet zijn om alle functionaliteit van het EPD te benaderen. Of dit in de praktijk ook geldt weten we niet. De definitie van SaaS kan veranderen per leverancier. Nedap is met het EPD ‘ONS’ nooit een client-serverapplicatie geweest en daarvan kunnen we met zekerheid zeggen dat zij het EPD aanbieden als SAAS dienst. De andere EPD-leveranciers zijn in transitie van een EPD dat een volledig client-serverapplicatie was, naar een volledige webbasedapplicatie.

Certificeringen

In onderstaande tabel is weergegeven aan welke certificeringen de EPD-leveranciers in de top 50 voldoen. Alle leveranciers voldoen aan de NEN7510 certificering. 

• ISO 27001 certificering laat zien dat u voldoet aan alle eisen rondom informatiebeveiliging.
• Certificering van de NEN7510 norm geeft aan dat de organisatie vertrouwelijk en integer omgaat met de patiëntgegevens. De organisatie laat, door middel van een managementsysteem, zien hoe de medewerkers omgaan met privacygevoelige informatie.
• ISO 27017 beschrijft eisen voor leveranciers en afnemers van clouddiensten. Het omvat informatiebeveiligingsrichtlijnen en -beheersmaatregelen voor clouddiensten, gebaseerd op de ISO 27002.
• ISO 27018 is alleen bedoeld voor aanbieders van clouddiensten die ook persoonsgegevens verwerken. Het gaat hier dan ook om de beveiliging en behandeling persoonsgegevens.
• ISAE 3402 type 2 verklaring is met name voor accountants en financiële instellingen zeer waardevol. Als klant kun je aan hen aantonen dat de uitbestede processen die van invloed zijn op de jaarrekening, worden beheerst. Een accountant kan hierop steunen bij de jaarrekeningcontrole.

Waarop investeren de leveranciers de komende jaren?

• Adapcare investeert in drie dimensies: cliënt (portalen, meer eigen regie), medewerker (uitwisselen informatie, planningsassistent) en zorginhoud (digitale zorg, e-health apps).
• Avinty investeert in de integratie van de diverse softwarecomponenten (o.a. eHealth en roosterplatform) van het Avinty ecosysteem. De inzet van AI als keuzehulp voor hulpverleners. Mogelijkheden voor het ontsluiten van data voor externe systemen (Avinty Connect) en het vernieuwen van Userface.
• ChipSoft investeert in transmurale samenwerking en gegevensuitwisseling, mobiliteit en smart health, patiëntparticipatie, data-analytics en standaardiseren van content.
• Code24 heeft een modulair EPD waarbij de zorgdata gestandaardiseerd is. De financiële module koopt Code24 als white-label in. Door de modulariteit kunnen deeloplossingen toegevoegd worden aan een bestaand EPD-landschap van een zorgorganisatie. Code24 investeert op de ondersteuning van de ambulante zorgprofessional, de doorontwikkeling van dossiervoering en het beschikbaar stellen van standaard content.
• Nedap investeert in het vereenvoudigen van het primaire proces, de visualisatie van bestaande data buiten het EPD en het versterken van digitale communicatie.
• Nexus investeert in de doorontwikkeling van de bestaande apps, het compleet maken van de suite en standaardisatie, gegevensuitwisseling.
• PinkRoccade investeert in de ontwikkeling van de mQ werkplekken, in het verbeteren van de integratie in de keten en in specifieke componenten (Zorg & Dwang, Zorgpaden & Ketenzorg, Psychogeriatrie, Kind & Jeugd).
• Tenzinger sluit het EPD aan op de rest van het ICT-landschap. Investering vindt plaats op het doorontwikkelen van intuïtieve (mobiele) omgevingen, EPD-onafhankelijke componenten, API-platform voor betere gegevensuitwisseling en in governance en control. 

Ontwikkelingen in de GGZ-markt

Meerdere GGZ-organisaties zitten komend jaar in een transitie naar een nieuw EPD. Het gaat dan om een transitie naar de EPD’s: Nedap, Adapcare of Code24 in combinatie met Topicus. Reinier van Arkel, Rivierduinen, Mondriaan en Vincent van Gogh verruilen hun PinkRoccade EPD voor een andere leverancier. Enkele andere top-50 GGZ-organisaties zitten momenteel in een fase van ‘heroriëntatie’, waarbij ze overwegen bij hun huidige leverancier te blijven of over te stappen. Volgend jaar start nieuwkomer ‘Ecare’ in de GGZ-markt. Ecare ontwikkelt samen met BuurtzorgT een EPD die naar verwachting in de zomer van 2022 op de markt komt. Hiermee komen er steeds meer EPD-leveranciers op de GGZ-markt. Dat biedt meer keuze voor de GGZ-organisaties en zorgt ook voor meer marktwerking. Kortom: De markt beweegt volop en dat zullen we volgend jaar terugzien in het marktonderzoek.

Verantwoording

M&I/Partners onderzocht de 50 grootste GGZ-organisaties, op basis van omzet en FTE. Het overzicht is samengesteld door adviseurs van M&I/Partners op basis van marktkennis en een inventarisatie bij de EPD-leveranciers. De lijst van organisaties en hun EPD is voorgelegd aan de EPD-leveranciers met de vraag hun mutaties aan ons door te geven. Een EPD telt mee als deze op 01-07-2021 in productie was, dus bij een implementatiefase tellen we het EPD van waaruit daadwerkelijk gewerkt wordt. In de lijst die gedownload kan worden is het totaaloverzicht opgenomen van welke klant welk EPD in gebruik heeft.

Bekijk de EPD-inventarisatie in de GGZ-markt