EPD-markt in de GGZ stabiel

Resultaten EPD-inventarisatie in de GGZ-markt 2023

De EPD-markt in de GGZ is in 2023 redelijk stabiel gebleven. Nadat vorig jaar diverse GGZ-organisaties van EPD-leverancier zijn gewisseld, was 2023 wat dat betreft een rustig jaar. Avinty en Nedap zijn nog steeds de grootste partijen. Avinty heeft met één zorgorganisatie in de top 50 meer dan Nedap, de marktleiderspositie op Nedap herovert. Binnen deze top-50 wordt ook dit jaar voornamelijk gekozen voor een all-in-one oplossing. Dit blijkt uit het onderzoek van M&I/Partners naar het ZIS/EPD-landschap onder de 50 grootste GGZ-organisaties.

Heroverde marktleiderspositie

Avinty is dit jaar weer marktleider van de ‘top 50’ GGZ-organisaties. Vorig jaar was Nedap de marktleider geworden met 14 klanten in de top 50, maar Avinty heeft deze positie herovert. Dit komt mede doordat de samenstelling van de top 50 GGZ organisaties is gewijzigd; enkele zorgorganisaties die Avinty gebruiken staan door hun groei in omzet en FTE sinds dit jaar in de top 50 en enkele Nedap-gebruikers zijn uit de top-50 gevallen. Avinty en Nedap hebben samen 56% van het marktaandeel in de top 50 grootste GGZ-organisaties. Op de derde plaats staat Pinkroccade met 8 klanten (15% marktaandeel).

EPD-marktverdeling GGZ in 2023

De marktverdeling van de 50 grootste GGZ-organisaties voor het dossier is weergegeven in figuur 1. We vergelijken deze grafiek met de EPD-inventarisatie in de GGZ-markt in 2022, rekening houdend met de aanpassingen in organisaties in de top 50. Op basis hiervan kunnen we het volgende concluderen.

• Avinty heeft de positie van marktleider in de top 50.
• Nedap en Avinty hebben samen 56% van het marktaandeel in de top 50.
• De overige leveranciers hebben samen 44% van het marktaandeel in de top 50.
• CRS is een nieuwkomer in de top 50, zij leveren gezamenlijk met Tenzinger (Medicore) het dossier aan één organisatie.
• Tenzinger (FierIT) had vorig jaar nog één zorgorganisatie, maar levert nu aan geen van de top 50 zorgorganisaties. (Tenzinger richt zich met FierIT op de ouderenzorg en gehandicaptenzorg en met Medicore richt Tenzinger zich op de ggz-markt.)

Figuur 1 Marktverdeling van de 50 grootste GGZ-organisaties. * Gezien de Mutsaertsstichting en Arkin gebruik maken van meerdere leveranciers voor het dossier tellen de aantallen op tot meer dan 50.

Administratieve module

Net als afgelopen jaar hebben we naast het dossier ook uitgevraagd van welke administratieve module de zorgorganisaties gebruik maken.  Veelal is dit dezelfde leverancier als het EPD, maar er zijn ook GGZ-organisaties die kiezen voor verschillende leveranciers. In figuur 2 is de marktverdeling van de module administratie van de 50 grootste GGZ-organisaties weergegeven.

• Wat betreft de administratieve module zijn er nauwelijks veranderingen t.o.v. 2022.
• Er zijn twee leveranciers die enkel een administratieve module leveren aan de top 50: Care expert en Topicus.

Figuur 2 Marktverdeling module administratie van de 50 grootste GGZ-organisaties. *Het totale aantal is 53 leveranciers omdat Arkin (label roads), GGZ Noord-Holland-Noord en de Mutsaersstichting gebruik maken van meerdere leveranciers voor de administratieve module.

Patiëntportaal

Op de GGZ-markt zien we veel verschillen in het gebruik van patiëntportalen tussen de GGZ-organisaties. Dit jaar hebben we ons EPD-marktonderzoek in de GGZ uitgebreid met de vraag welk portaal GGZ-organisaties gebruiken. Een aantal GGZ-organisaties heeft een portaal van hun EPD-leverancier (zoals Caren van Nedap of Jouw Omgeving van Avinty), andere GGZ-organisaties maken gebruik van een specifiek platform (bijvoorbeeld Karify of Minddistrict) en slechts een paar GGZ-organisaties hebben een eigen oplossing. Vier GGZ-organisaties hebben geen patiëntportaal in gebruik. In figuur 3 is de marktverdeling van de portalen van de 50 grootste GGZ-organisaties weergegeven.

• Caren van Nedap is het patiëntportaal met 20% marktaandeel. Dit portaal wordt enkel in combinatie met Nedap gebruikt.
• Karify volgt met 14% marktaandeel. Karify wordt in combinatie met Nedap, Pinkroccade en Avinty gebruikt.
• Er zijn twaalf leveranciers die de 50 grootste GGZ-organisaties van een patiëntportaal voorzien.

Figuur 3 Marktverdeling clientportaal van de 50 grootste GGZ-organisaties.

Doorontwikkeling patiëntportaal

Het gebruik van patiëntportalen in de GGZ krijgt veel aandacht van de EPD-leveranciers. Zij geven aan dat per klant gemiddeld 75% van de patiënten gebruik maakt van het portaal. De groei en doorontwikkeling van het portaal is aanleiding tot veel gesprekken, waarbij de implementatie en het delen van informatie veelgenoemde thema’s zijn.

Bij de implementatie geven leveranciers aan dat het belangrijk is om eerst de basis te implementeren. De basis is het dossier zelf, daarna kan dit worden uitgebreid met de functionaliteiten van het portaal. Bij deze uitbreiding is het belangrijk om medewerkers en ook de patiënten goed mee te nemen in de mogelijkheden en meerwaarde van het patiëntportaal.

De digitale transformatie in de zorg en de IZA uitgangspunten zorgen voor veel vernieuwingen in de werkwijze van de GGZ. De patiënt heeft het recht om integraal onderdeel van de behandeling te zijn, ook digitaal. Dit speelt een belangrijke rol in de doorontwikkeling van de patiëntportalen. Het patiëntportaal versterkt de rol en de regie van de patiënt in zijn/haar eigen behandeling.  Veel zorgverleners vinden het spannend om behandelinhoudelijke informatie te delen met patiënten en verwanten. Vanuit de leveranciers wordt veelal ondersteuning geboden in de vorm van trainingen over veilige communicatie. Daarnaast richten ze zich op de gebruiksvriendelijkheid van het portaal: het is een mooie uitdaging voor de leveranciers om te voldoen aan alle wet- en regelgeving, maar tegelijkertijd een toegankelijk en intuïtief platform voor de patiënt neer te zetten.

Stabiele markt in 2023

Dit jaar zijn er relatief weinig EPD-leveranciers wisselingen geweest binnen de top-50 GGZ-organisaties. Meerdere organisaties zitten ook dit jaar in een fase van ‘heroriëntatie’ waarbij ze overwegen of ze bij hun huidige leverancier blijven of over gaan stappen. Verscheidene organisaties zetten hier al actief stappen in en onderzoeken in selectietrajecten of ze voor een andere leverancier willen kiezen. Kortom, de GGZ-markt is in 2023 stabiel, maar ook volop in beweging. Wij zullen dat ook volgend jaar weer nauwgezet volgen.

Algemene inkoopvoorwaarden gezondheidszorg (AIVG)

Tot slot hebben we de toepassing van de AIVG onderzocht. NEVI Zorg , ActiZ, GGZ Nederland, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen NVZ en de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) hebben gezamenlijk algemene inkoopvoorwaarden (AIVG) opgesteld voor de bij hun verenigingen aangesloten leden. Deze AIVG kunnen van toepassing worden verklaard op te sluiten overeenkomsten tussen bij de branchevereniging aangesloten instellingen en leveranciers. De voorwaarden bevat bepalingen die van toepassing zijn op alle prestaties die door een leverancier worden geleverd en specifieke bepalingen die van toepassing zijn op het leveren van prestaties op het terrein van de zorginstelling en dus ook de EPD-prestaties. In de uitvraag is de vraag meegenomen hoe de leveranciers omgaan met de AIVG bij zorginstellingen.

Figuur 4: Hoe gaan de EPD-leveranciers om met de AIVG bij zorginstellingen?

• Ongeveer de helft van de EPD-leveranciers accepteren de AIVG, maar willen hierover nader overleg voeren met de klant. Een aantal geeft hierbij aan dat dit gaat over een beperkt aantal onderdelen/formuleringen of om wederzijdse belangen beter in balans te brengen.
• Ongeveer een derde van de leveranciers geeft aan eigen schriftelijke overeenkomsten te sluiten met instellingen en deze als leidend te beschouwen. Opvallend hierbij is dat de leveranciers niet specifieke passages uit de AIVG verwerpen, maar altijd uitgaan van specifieke individuele afspraken met hun klanten.
• De groep leveranciers die overblijft accepteert de AIVG integraal en past deze ook toe op de overeenkomsten die zij sluiten met hun klanten.

Verantwoording 

M&I/Partners onderzocht de 50 grootste GGZ-organisaties, op basis van omzet en FTE. Deze top 50 is dit jaar herzien op basis van de jaarcijfers van 2022, hierdoor zijn er 3 wisselingen geweest in de top 50. Het overzicht is samengesteld op basis van marktkennis en een inventarisatie bij de EPD-leveranciers. De lijst van organisaties en hun EPD is voorgelegd aan de EPD-leveranciers met de vraag hun mutaties aan ons door te geven. Dit jaar aangevuld met een overzicht van die leveranciers die een clientportaal bieden.

Een EPD telt mee als deze op 01-07-2023 in productie was. Bij een implementatiefase tellen we het EPD van waaruit daadwerkelijk gewerkt wordt. In de lijst die gedownload kan worden is het totaaloverzicht opgenomen van welke klant welk EPD in gebruik heeft.

Bekijk de EPD-inventarisatie in de GGZ-markt