De wereld van de patholoog is sterk in beweging. Whole Slide Scanners (WSI) zorgen dat er grote volumes van coupes makkelijk gescand en geautomatiseerd worden. De automatisering zorgt er meteen voor dat deze werkzaamheden in de nacht kunnen plaats vinden. En de patholoog achter de microscoop, waar hij de afgelopen 400 jaar achter zat, maakt steeds vaker plaats voor een patholoog met grote beeldschermen.
Op de werkplek met beeldschermen worden de coupes gepresenteerd op één beeld. Je kunt inzoomen om de verschillende deelgebieden te bekijken, met een druk op de knop metingen verrichten, coupes vergelijken en via chatfuncties collega’s consulteren. Daarnaast neemt de oplossing het advies van de computer op afwijkingen mee, tijdens het dicteren van zijn verslag. Direct na het scannen hebben Artifical Intelligence algoritmen de beelden bekeken en gezorgd dat hun oordeel klaar staat voor de patholoog. In de verdere toekomst wordt weefselafname vaker vervangen door beeldvormende technieken, zoals fiber optics in endoscopieën.
Genoemde ontwikkelingen zorgen voor nieuwe, eerder ongekende, mogelijkheden voor pathologen. Ze zijn niet meer gebonden aan de locatie van coupes en microscopen maar kunnen plaatsonafhankelijk werken. Dit zorgt meteen voor nog een extra voordeel. Ze kunnen zich specialiseren en op dat specialisatiegebied voor verschillende aanvragers gaan werken. De gebondenheid aan specifieke ziekenhuizen wordt daarmee sterk verkleind.
Als meerdere labs digitaal gaan werken is de uitwisseling van coupes tussen de labs (bijvoorbeeld voor revisie of consultatie) een stuk eenvoudiger. Naast het delen van verslagen van Palga kunnen dan ook beelden uitgewisseld worden.
Ook de verplichte uitfasering van het laboratoriumsysteem ‘Sympathy’ zorgt voor uitdagingen. Welke nieuwe oplossingen bieden een goed alternatief en passen binnen de digitale toekomst van de pathologie?
Wij hebben zeven stappen genoteerd om met digitalisering de voordelen te behalen van tijd- en plaatsonafhankelijk werken en mogelijkheden tot verdere specialisatie onder pathologen.
Een voorbereid mens telt voor twee. Met een plan en beeld van de huidige ontwikkelingen en mogelijkheden voorkom je risico’s later. Tegelijkertijd is dit het perfecte moment te starten met creëren van commitment en draagvlak. Ook het leren van andere laboratoria, zorgen voor een uitgewerkte business case en uitdenken van de projectstructuur met opdrachtgever, projectleider en projectgroep dragen daar aan bij.
Met de eerste stap ontstaat een beeld van behoeften, te realiseren doelen en ambities. Welk (ideaal) toekomstbeeld zien betrokkenen voor zich en welke stappen moeten nog gemaakt worden om daar te komen? Hoe wil men gaan werken en welke randvoorwaarden stellen betrokkenen aan die workflow?
Een belangrijk onderdeel daarbij is het visualiseren van de workflow en de uitwerking in details. Zo wordt helder wat gewenst is en kan de vertalen naar mensen, rollen, apparatuur en automatisering gemaakt worden.
Om te expliciteren welke integratie en systemen de gewenste workflow ondersteunen, moet de architectuur worden uitgewerkt. Wordt het beeldverwerkende systeem of digitale pathologie PACS leidend in de workflow of blijft een Laboratory Management System dat? Komt er een gedeeld beeldarchief met andere laboratoria en/of uitwisselvoorzieningen? Op welke manier kunnen ook order en uitslag stromen geheel digitaal verlopen? Aan welke eisen moeten de architectuur, systemen en integratie voldoen om maximaal toekomstvoorbereid te zijn?
Bij deze stap gaat het niet alleen meer over visie, maar ook over uitvoeringskracht. De geschikte oplossingen en leveranciers moeten worden geselecteerd en de organisatie meegenomen in de implementatie. Kundig en enthousiasmerend projectleiderschap is daarbij essentieel.
De meeste pathologen zijn al bekend met de nieuwste digitale mogelijkheden. Artificial Intelligence, geïntegreerde diagnostiek, data analyse worden al gebruikt binnen de pathologie. Richting de toekomst zullen pathologen zelf nog meer in de lead willen en moeten. Om ook in de toekomst succesvol te blijven met ICT, is vergrote kennis en betrokkenheid van pathologen key. Van kundige opdrachtgever plukken de ICT'ers vanzelf de vruchten.
In de toekomst blijven nieuwe technologie zorgen voor innovatie, mogelijkheden en hogere kwaliteit. Plaats- en tijdonafhankelijk werken kan de intrede van nieuwe partijen in de pathologie vergemakkelijken. Anderzijds zorgen afnemende aantallen pathologen voor de noodzaak tot automatisering van taken en samenwerking. Blijf dus doorontwikkelen om uitdagingen én mogelijkheden in de toekomst aan te zien komen.
In de praktijk is de automatisering vooral een zaak van de portefeuillehouder ICT. Dat is niet voldoende.
Lees verder
Rondetafelgesprek ziekenhuisbestuurders. Ziekenhuizen worden in toenemende mate ICT-organisaties. Hoe geef je die digitale transformatie vorm? En welk type leiderschap is hiervoor nodig? Dat waren de centrale vragen bij een rondetafelgesprek met bestuurders in de zorg.
Lees verder
