Waardevolle digitale zorg in drie stappen

Digitale zorg is niet meer weg te denken. Het kan een efficiënte vorm van contact met de zorgverlener zijn, waarbij meer zorg-op-maat en zorg op de juiste plek mogelijk is. De praktische uitvoering en toepassing van waardevolle digitale zorg blijkt vaak nog een uitdaging. M&I/Partners brengt je met de digitale zorgreis in drie stappen naar waardevolle digitale zorg.

In drie stappen naar waardevolle digitale zorg

Want hoe maak je digitale zorg waardevol? Er is niet één gouden tip om de implementatie van digitale zorg te laten slagen. M&I/Partners brengt je met de digitale zorgreis in drie stappen naar waardevolle digitale zorg: richten, inrichten en verrichten. 

Stap 1 - Richten

Huh? Om te beginnen is het van belang om vast te stellen hoe ver het ziekenhuis is met de gedachtevorming over digitale zorg. Wat zijn de doelstellingen van digitale zorg? Hoe draagt inzet van digitale zorg bij aan het realiseren van die doelstellingen? Wat speelt er al aan relevante ontwikkelingen in de organisatie? Is er voldoende zicht op wat de plannen gaan betekenen voor de zorgverleners en patiënt/cliënt en of dat waardevol is? Wat zijn de verdere mogelijkheden en onmogelijkheden? Dit zijn mooie vragen om samen te verkennen en te beantwoorden. 

Waarheen? De vraag ‘Wat willen we bereiken?’ is bij ‘Huh?’ beantwoord. Nu is het zaak concrete doelen en de stip op de horizon vast te stellen. Vaak worden doelen en aanleidingen met elkaar verward. Zo is een nieuwe financiële vergoeding voor bijvoorbeeld videobellen of VIPP-subsidie niet het doel, maar wel de aanleiding. Doelen hebben bijvoorbeeld te maken met het verlagen van de druk op zorg, versterken van netwerkzorg of vergroten van zelfmanagement van de patiënt. Het risico bij implementatie van digitale zorg, net als bij andere grote veranderingen in organisaties, is dat je ad hoc keuzes maakt, zonder te weten welk doel deze keuzes dienen. Een concreet geformuleerd ijkpunt is van groot belang. ‘We willen de patiënt centraal stellen’ is bijvoorbeeld te algemeen. Beter is: ‘ We willen zorg dichtbij de patiënt leveren zodat ze minder vaak naar het ziekenhuis hoeven te komen.

Stap 2 - Inrichten

Hoe dan? Is de stip op de horizon eenmaal vastgesteld, dan moet duidelijk worden hoe de route ernaar toe verloopt. Daarvoor is een kaart nodig, een roadmap. Dit is feitelijk een projectenkalander met de plannen voor de komende één of twee jaar. De projecten op deze kalender komen vanuit verschillende perspectieven (zorg, ICT, EPD en communicatie) zodat er een integraal beeld ontstaat en prioriteiten over het totaal kunnen worden bepaald. Als het goed is, is hierbij sprake van trechterwerking. Naarmate de tijd vordert, zijn de projecten meer direct gerelateerd aan het einddoel. Quick wins maken doorgaans deel uit van de projectenkalender. Quick wins motiveren en kosten weinig inspanning. Wat je verder voorkomt met een goede roadmap, is dat budget wordt verdeeld op basis van sentiment. Het klinkt leuk om alles in te zetten op de ontwikkeling van een zorgrobot, maar is een structurele aanpassing van de organisatie soms niet eerst nodig? Aan de kalender hangt ten slotte ook een financiële paragraaf. Het moet duidelijk zijn wat elk project gaat kosten. 

Zo! Aan de slag. Dat is de kern van de volgende fase. Zorg en ICT-functie verbinden met elkaar. Innoveren betekent dingen op een andere manier doen en gezamenlijk nieuwe andere manieren en processen verkennen die nog niet verkend zijn. Er zijn vaak veel stakeholders betrokken bij een dergelijk verandertraject. Om elkaar te begrijpen is het van belang om de verschillende belangen en gedachtes ‘op tafel te leggen’. De belangrijkste boodschap is dan ook om met elkaar het veranderproces te doorlopen, krachten te bundelen en samen naar een richting te bewegen. Innovatie kan pas ontstaan als je elkaar gaat versterken.

Stap 3 - Verrichten

Go! Ten slotte belanden we in de implementatiefase die cruciaal is voor waardevolle digitale zorg. De kans op succes, zowel qua deadline als qua budget, is het grootste als we eerst het richten en inrichten hebben doorlopen.

Opschalen is een werkwoord

Om vaart te maken in het verbeteren van digitale zorg moet er opgeschaald worden. We zien dat veel initiatieven niet weten te ontsnappen uit de cirkel van exploratie. Toepassingen om zorg anders en meer thuis te organiseren bereiken te weinig volwassenheid om opgeschaald te worden. Enkele tips:

• zorg per afdeling voor een ambassadeur/sponsor;
• zorg dat helder wordt beschreven wat het de betrokkenen oplevert, en in welke situatie het kan worden toegepast. Stel daarbij heldere doelen;
• zorg voor goede ondersteuning voor zowel zorgprofessionals als patiënt.

Maak digitale zorg waardevol

Om digitale zorg waardevol te maken adviseren wij de digitale zorgreis te volgen.

1. Richten
   Om te beginnen is het van belang om vast te stellen hoever het ziekenhuis is met gedachtenvorming. Wat is waardevol voor de patiënt én de zorgverlener? Doe dit samen met alle stakeholders. (Zo! Aan de slag).
2. Inrichten
   Is de stip op de horizon eenmaal vastgesteld, dan moet duidelijk worden hoe de route ernaar toe verloopt, in de vorm van een integrale roadmap vanuit verschillende perspectieven.  De uitvoering van deze roadmap is echt een samenwerking tussen de zorg en ICT (krachten bundelen)
3. Verrichten
   Nu kan de implementatie beginnen, waar het allemaal om draait. Vermijd hierbij de cirkel van exploratie maar denk ook na over opschaling (opschalen is een werkwoord) .Het aanstellen van ambassadeurs, het concreet in kaart brengen van de toegevoegde waarde en zorgen voor goede ondersteuning helpen hierbij.

Praktisch handvatten maak digitale zorg waardevol

Op dinsdag 13 april organiseerde M&I/Partners de lunchbijeenkomst 'Maak digitale zorg waardevol'. Tijdens deze sessie deelden Martine Breteler en Esther Barsom hun ervaringen. Wij hebben deze ervaringen en tips aangevuld met enkele praktische handvatten om digitale zorg waardevol te maken. Naar de handvatten om digitale zorg waardevol te maken.