Verdubbeling van aantal toezichthouders voor digitalisering en ICT

Onderzoek naar toezicht op digitalisering en ICT in de zorg onder 59 raden van toezicht van Nederlandse zorgorganisaties.

Verdubbeling van aantal toezichthouders voor digitalisering en ICT

De zorg digitaliseert en innoveert snel, wat vraagt om meer aandacht voor toezicht op digitalisering en ICT. Sinds 2021 is het aantal raden van toezicht met een specifiek lid voor digitalisering en ICT verdubbeld naar 25%. Digitaliserings- en ICT-vraagstukken staan echter nog niet structureel op de agenda, terwijl de urgentie van digitalisering juist toeneemt door het Integraal Zorgakkoord en arbeidsmarktproblemen. Dat blijkt uit onderzoek van M&I/Partners onder 59 raden van toezicht van Nederlandse zorgorganisaties.

Belangrijkste resultaten

• In 2021 deed M&I/Partners al eerder onderzoek naar toezicht op digitalisering en ICT. Sindsdien is het aantal raden van toezicht dat een specifiek lid met een ‘eigen’ portefeuille heeft (bijvoorbeeld ‘Digitalisering en innovatie’), verdubbeld naar 25%. Ook zien we dat de onderwerpen digitalisering en ICT nu meestal zijn ondergebracht bij een eigen portefeuille (32%), terwijl dit in 2021 nog voornamelijk bij alleen financiën was. 
• Digitalisering en ICT staat bij een krappe 20% van de raden van toezicht structureel op de vergaderagenda. Meestal wordt het besproken ‘als het zo uitkomt’ of een aantal keer per jaar. Deze uitkomsten zijn in lijn met de uitkomsten uit 2021. Ook zien we nog steeds dat raden van toezicht zich meer richten op risicobeheersing dan het benutten van kansen door nieuwe trends en ontwikkelingen. Opvallend is dat de ruime meerderheid het wel eens was met de stelling “Digitalisering en ICT zou voor elke raad van toezicht een vast item op de vergaderagenda moeten zijn”. Een verklaring van waarom dit nu nog weinig gebeurt, is volgens sommige raden van toezicht dat het nu lastig is om het onderwerp goed te agenderen. Onder andere door het ontbreken van breed gedragen formats en een duidelijke lading van het containerbegrip digitalisering en ICT. 
• Raden van toezicht scoren de kwaliteit van hun eigen toezicht op digitalisering en ICT ‘voldoende’ maar zien ruimte voor verbetering. Respondenten in ons onderzoek scoorden hun eigen kennis een 7,6 en die van hun collega’s een 6,4. Toezichthouders blijven op de hoogte van actuele ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en ICT door bijvoorbeeld het lezen van boeken of het volgen van opleidingen (zie rapport voor concrete aanbevelingen). Iets minder dan de helft van de raden van toezicht heeft hun visie op toezicht op digitalisering en ICT geëxpliciteerd.

Drie tips voor goed toezicht op digitalisering en ICT

Mede naar aanleiding van de resultaten uit dit onderzoek geven wij de volgende drie aanbevelingen:

1. Erken en begrijp als raad van toezicht de noodzaak van digitalisering, ICT en de implementatie van zorginnovaties.
2. Zoek als raad van toezicht naar passende handvatten om digitalisering en ICT als vast onderdeel op de vergaderagenda te krijgen. 
3. Zorg dat de juiste expertise rondom digitale transformatie breed wordt ontplooid in de raad van toezicht.